Aile Hukuku

Aile Hukuku Nedir ?

A. BOŞANMA DAVALARI HAKKINDA GENEL BİLGİLER

Boşanma en kısa tabiri ile  Eşlerden birinin, kanunda öngörülmüş sebeplere göre açacağı dava sonucunda evlilik birliğine mahkeme tarafından son verilmesine denilmektedir. Evlilik çeşitli sebepler ile sona erebilir.

Bunlara örnek vermek gerekirse ;

Ölüm, gaiplik, cinsiyet değişikliği ve hükümsüzlük gibi sebeplerden birisiyle ortadan kalkabileceği gibi boşanma ile de evlilik sona erer.

​

•             Hakimin boşanma yönünde karar verebilmesi için eşlerden biri tarafından boşanma istemli dava açılmış olmalıdır.

•             Boşanma davasında kanunda yazılı sebeplerden biri gerçekleşmiş olmalıdır.

•             Boşanmaya bağlı olarak anlaşmalı ya da çekişmeli biçimde nafaka ,velayet, tazminat, çocukla şahsi ilişkinin kurulması yani  velayeti kendinde olmayan tarafın çocuğunu nasıl göreceği konularında da mahkemece karar verilmesi gerekir.

•             Türk Medeni Kanunun 168. Maddesine göre; “Boşanma veya ayrılık davalarında yetkili mahkeme, eşlerden birinin yerleşim yeri veya davadan önce son defa altı aydan beri birlikte oturdukları yer mahkemesidir.” Ancak her iki tarafın da bağımsız yerleşim yerleri yoksa bu durumda dava tarafların davadan önce son altı aydan beri birlikte oturdukları yerde açılmalıdır.

​

  BOŞANMA DAVASI TÜRLERİ

Eşlerin , boşanma nedeniyle doğacak yeni hukuki sonuçlara ilişkin uzlaşıp uzlaşmamalarına göre boşanma davasının hukuki mahiyeti değişmektedir. Karı ve koca boşanma ile doğacak her türlü hukuki sonuç için anlaşmaya varmış ise anlaşmalı boşanma davası, taraflar evliliğin sona ermesi nedeniyle doğacak sonuçlarda bir anlaşmaya varamamış ise bu durumda çekişmeli boşanma davasından doğacaktır.

​

     A-) ANLAŞMALI BOŞANMA DAVASI

Anlaşmalı boşanma davasında taraflar, boşanmanın her türlü hukuki sonucunda anlaşmaya varmış olmalıdır. Nafaka, velayet, mal paylaşımı gibi konularda taraflar özgürce ortak bir karara varmalıdır. Tarafların verdikleri kararlar ile bir anlaşmalı boşanma protokolü oluşturur. Protokol iki tarafça da imzalanır. Devamında anlaşmalı boşanma davası açılarak, tarafların hazır bulunduğu celsede dava neticelendirilir.

​

  Ancak kanun koyucu tarafından anlaşmalı boşanma davasının açılabilmesi için bazı  şartlar öngörülmüştür. Bu şartlar:

1-           Evlilik en az 1 yıl sürmüş olmalıdır.

2-           2. Eşler birlikte başvurmalılardır ya da eşlerden birinin MK 166/3. Maddeye göre açtığı davayı diğer eş kabul etmelidir.

3-           3. Hakim tarafları bizzat dinlemelidir.

b-) Çekişmeli Boşanma Davası

Taraflar, nafaka, velayet, mal paylaşımı gibi boşanma davasının hukuki sonuçlarında anlaşmaya varamamaları halinde çekişmeli boşanma davası açılmadır. Mahkeme tarafından yapılacak yargılama sonucunda boşanma sebeplerinin varlığı halinde boşanmada kusurlu taraf, küçüğün velayeti, nafaka ve diğer talepleri değerlendirilerek karara bağlar.

​

Çekişmeli boşanma davası aşağıdaki sebepler ile açılabilir:

1.           Zina

2.           Cana kast ve pek fena muamele

3.           Suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme

4.           Evlilik birliğinin temelinden sarsılması

5.           Terk

6.           Akıl hastalığı

BOŞANMADA NAFAKA

4 çeşit nafaka türü vardır. Bunlar;

1.           Tedbir Nafakası: Boşanma davasının açılmasıyla birlikte hakim tarafından hükmedilen ve gerekli görüldüğü hallerde dava sonucu kesinleşinceye kadar devam edebilen, tarafların boşanma sürecinde yaşam standartlarının olumsuz yönde değişmemesi açısından verilen bir nafaka türüdür.

2.           İştirak Nafakası: Boşanma davası kesinleşmesi ile birlikte velayet kendisinde bulunmayan eş tarafından çocuğun giderlerinin karşılanması amacıyla ödenen nafakadır. Mahkeme tarafından, çocuğun ihtiyaçları, anne babanın gelir düzeyi ve varsa çocuğun geliri değerlendirilerek iştirak nafakası miktarı belirlenmektedir.

4.           Yoksulluk Nafakası: Boşanmanın eşlerle ilgili mali sonuçlarından biri olup, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 175. Maddesinde “ Boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek taraf kusuru daha ağır olmamak koşuluyla geçimi  için diğer taraftan mali gücü oranında süresiz nafaka isteyebilir.

5.           Yardım Nafakası: Belirli bir kan hısımlığı bulunan kişilerin, yardımda bulunmadığı zaman yoksulluğa düşecek olan altsoy ve üstsoyuna yardım etmesi gerektiği hukuk düzenimizce kabul edilmiş olup, yardımda bulunulmadığı zaman yoksulluğa düşen kişi tarafından talep edilebilecek nafaka türüdür.

BOŞANMADA MADDİ – MANEVİ TAZMİNAT

Boşanma davalarında daha çok kusurlu olan taraf, daha az kusurlu veya kusursuz olan tarafa tazminat ödemek durumunda kalabilir.

​

Maddi Tazminat :Evlilik birliğinin boşanma ile sonuçlanmasında kusursuz ya da daha az kusurlu olan taraf, kusurlu taraftan mevcut veya beklenen menfaatlerinin boşanma dolayısıyla zarara uğraması nedeniyle uygun bir miktar maddi tazminat isteyebilir.

​

Manevi tazminat ise, eşin boşanmadan veya boşanmanın sebebiyet verdiği olaylardan ötürü yaşamış olduğu, elem, ızdırap ve kederi dindirebilmek için ödenen bedeldir. Mahkeme kusura ilişkin durumları değerlendirir, maddi ve manevi tazminata talep doğrultusunda karar verir.